ह्या होत्या भारताच्या पहिल्या महिला पायलट, ज्यांनी विमान उडवण्याच आपलं स्वप्न कठीण परिस्थितीतही पूर्ण केलंच…
जगभरामध्ये असे अनेक लोक आहेत ज्यांचे स्वप्न हे विमान उडवणे असेल. परंतु सर्वच लोक आपलं हे स्वप्न पूर्ण करू शकतात असं नाही. काही मोजकेच लोक अशी कामगिरी करू शकतात. परंतु कधी तुम्हाला प्रश्न पडलाय का? की आकाशात पहिल्यांदा कोणत्या महिलेने विमान उडवलं असेल? तुमचं उत्तर जर हो असेल तर आज आम्ही तुम्हाला तुमच्या या प्रश्नांचे उत्तरदेणार आहोत.
तर मित्रानो आकाशात विमान उडवणारी पहिला महिला होण्याचा मान जातो तो म्हणजे “सरला ठकराल” यांना. सरला ह्या भारतातील पहिली महिला होती जिने आकाशात पहिल्यांदा विमान उडवल.
सरला ठकराल या त्या निवडक लोकांपैकी एक होत्या ज्यांनी अत्यंत कठीण काळात आपलं कौशल्य सिश करून दाखवलं. ज्या काळात भारतातील महिलांचे जीवन अनेक बंधनांनी वेढलेले होते, त्यावेळी त्या भारताच्या पहिल्या महिला वैमानिक ठरल्या होत्या.
जगाची सर्व बंधने मागे टाकून सरला ठकराल यांनी हे स्वप्न पूर्ण केले होते. चला तर मग आज जाणून घेऊया, सरला ठकरालच्या या रंजक प्रवासाबद्दल..
1914 मध्ये दिल्लीच्या ठकराल कुटुंबात एका मुलीचा जन्म झाला. मुलीचे नाव सरला ठेवले. सरला आपल्या संसारात कधी हसत-खेळत मोठी झाली ते कोणालाच कळले नाही. तो काळ आजच्यापेक्षा खूप वेगळा होता. त्यावेळी महिलांसमोर फारसे पर्याय नव्हते. त्यामुळे बहुतेक महिलांचे लग्न लहान वयातच झाले होते.
हेही वाचा: देशातील सर्वांत मोठ शिवमंदिर आपल्या औरंगाबाद जिल्ह्यात बांधलं जातंय..
सरला ठकराल यांच्यासोबतही असेच काहीसे घडले आहे. ती 16 वर्षांची होताच तिचे लग्न झाले. जिथे लग्नानंतर बहुतेक बायकांचा जीव संसार सांभाळण्यात निघून जायचा. दुसरीकडे सरलाला अतिशय आधुनिक विचारसरणीचे कुटुंब मिळाले. तिच्या पतीच्या कुटुंबातील बहुतेक लोक पायलट होते. सरलाचा नवरा स्वतःही पायलट होता.
लहानपणापासूनच सरलाला विमान उडवायचे होते. ही गोष्ट तिने पतीला सांगितल्यावर तिला आनंद झाला. त्यांनी सरलाच्या या स्वप्नाचा आदर तर केलाच शिवाय तिला पायलट होण्यासही सांगितले. सुरुवातीला सरलाने तिच्या पतीकडे फारसे लक्ष दिले नाही, पण नंतर तिच्या पतीने तिला पायलट होण्यासाठी पटवले.
इतकेच नाही तर त्यांच्या या निर्णयामुळे त्यांच्या कुटुंबातील इतर सदस्यही खूश होते. आपल्या सुनेनेही पायलट व्हावे अशी त्यांची इच्छा होती.
पती आणि कुटुंबीयांचे मन वळवल्यानंतर सरलानेही आपले स्वप्न पूर्ण करण्याचा निर्णय घेतला. यानंतर सरला जोधपूर फ्लाइंग क्लबमध्ये दाखल झाली. फ्लाइंग क्लबमध्ये सामील झाल्यानंतर सरलाला सुरुवातीला विमानाची संपूर्ण माहिती देण्यात आली. त्यांना विमान कसे चालते हे शिकवले गेले.
सरलानेही विमानातील प्रत्येक गोष्ट पूर्ण समर्पणाने जाणून घेतली.तिचे प्रशिक्षण काही दिवस चालले आणि मग तो दिवस आला जेव्हा तिला पहिल्यांदा विमानात जाण्याची संधी मिळाली.
जिथे आतापर्यंत फक्त शर्ट-पँट घातलेले पुरुष विमानात बसत होते, तिथे आज एक महिला प्रवेश करणार होती. सरला ठकराल यांनी विमानात बसण्यासाठी आपला ड्रेस बदलला नाही. ती स्वतः साडी नेसत राहिली आणि ती नेसून ती पहिल्यांदा विमानात बसली. त्यादिवशी फ्लाइंग क्लबचे प्रत्येक सदस्य सरलाला पाहून दंग झाले होते असे म्हणतात.
पहिल्यांदा विमानात चढल्यानंतर सरलाने तिचे पहिले उड्डाण पूर्ण केले. तिचे उड्डाण पाहून सर्वच आश्चर्यचकित झाले. याआधी कोणीही महिलेला विमान उडवताना पाहिले नव्हते. सरलाचे पहिले उड्डाण यशस्वी झाले होते, पण वैमानिकाचा परवाना मिळविण्यासाठी तिला अजून बरेच उड्डाण करावे लागणार होते.
सरलाला तिच्या पहिल्या यशस्वी उड्डाणासाठी “B” परवाना मिळाला, परंतु यामुळे ती व्यावसायिक पायलट होऊ शकली नाही. व्यावसायिक पायलट होण्यासाठी सरलाला 1000 तासांचे उड्डाण पूर्ण करावे लागणार होते.
या वेळेचे उड्डाण पूर्ण करण्यासाठी, अनेक वेळा विमान उड्डाण करणे आवश्यक होते. असे म्हणतात की हे काम करताना भल्याभल्यांचा घाम गाळला जायचा. मात्र, सरला ठकराल यांचे इरादे मजबूत होते. तिने हे आव्हान स्वीकारले आणि विमान उडवण्यास सुरुवात केली. अल्पावधीतच सरलाने तिच्या मेहनतीमुळे 1000 तासांचे उड्डाण पूर्ण केले.
त्या वेळी एव्हिएशनच्या जगामध्ये एक महिला एवढ्या पुढे जाऊ शकते याची कोणी कल्पनाही केली नव्हती. मात्र, सरलाने हे अवघड काम केले होते. एवढेच नाही तर यानंतर तिला ‘ए’ लायसन्स मिळताच ती व्यावसायिक पायलट बनली. यासह, ती पहिली भारतीय महिला पायलट ठरली.
सरलाने हा पराक्रम करून दाखवला दाखवला त्यावेळी ती केवळ 21 वर्षांची होती. यावरून सरलाचा हेतू किती खंबीर होता हे लक्षात येते.
पायलट झाल्यानंतर काही काळ सरलाने आपल्या कुटुंबालाही दिला. ती दोन मुलांची आईही झाली. जेव्हा तीच आयुष्य त छान चाललं होतं नेमका तेव्हाच तिच्या आयुष्यात टर्निंग पोईट आला.
1939 मध्ये, सरला पुन्हा जोधपूर फ्लाइंग क्लबमध्ये विमान उडवण्यासाठी आणि पुढील प्रशिक्षण पूर्ण करण्यासाठी गेली. तिचा नवराही पायलटच्या नोकरीमुळे घराबाहेर पडला होता. विमान अपघातात पतीचा मृत्यू झाल्याची बातमी मिळताच सरला जोधपूरमध्येचं बेहोष झाली होती.
हेही वाचा: जाजाऊ साम्राज्याची ही राणी रोज एका सैनिकासोबत शारीरिक संबंध ठेवून त्याला ठार मारत असे..
ही बातमी सरलाच्या कानावर पडताच तिला स्वतःला सांभाळता आले नाही. तिच्यावर खूप प्रेम करणारा तिचा नवरा आता या जगात नाही यावर तिचा विश्वास बसत नव्हता. सरला यांनी व्यावसायिक पायलट व्हावे ही त्यांच्या पतीची इच्छा होती. आता तिचा नवरा या जगात नसल्यामुळे सरलाने पुढे चालू ठेवण्याचा विचार केला नाही.
तिने ठरवले की ती पुन्हा कधीही विमान उडवायची नाही. जेव्हा तिला विधवा व्हावे लागले तेव्हा ती केवळ 24 वर्षांची होती.
क्षणार्धात तिचे संपूर्ण आयुष्यच बदलून गेले. यानंतर सरलाने स्वतःला एव्हिएशनच्या जगापासून पूर्णपणे दूर केले. ती तिच्या घरी परत गेली आणि डिझायनिंग शिकू लागली. डिझायनिंगमध्येही तिचा हातखंडा होता. अल्पावधीतच तिने एव्हिएशनसारख्या डिझायनिंगमध्ये खूप नाव कमावले.
तीने अनेक पोशाख आणि दागिने डिझाइन केले, जे त्या काळातील अनेक मोठ्या लोक परिधान करत होते. इतकंच नाही तर तिने अनेक पेंटिंग्जही बनवली जी नंतर विकली गेली.
आयुष्याच्या शेवटच्या काळापर्यंत सरलाने पुन्हा विमाना उडवण्याचा विचार केला नाही. शेवटच्या क्षणी ती भक्तीमध्ये लीन झाली आणि 2008 मध्ये त्यांचे निधन झाले.
सरला ठकराल यांनी पाहिलेले स्वप्न पूर्ण केले. महिला असल्याने अनेक अडचणींना सामोरे जावे लागले पण तिने प्रत्येक अडथळ्यावर मात केली. त्याच्यापासून प्रेरणा घेऊन किती महिलांनी पायलट होण्याची इच्छा व्यक्त केली असेल. खरोखरचं सरला ठकराल आजच्या मुलींसाठी एक प्रेरणा आहे.
हेही वाचा:
देशातील सर्वांत मोठ शिवमंदिर आपल्या औरंगाबाद जिल्ह्यात बांधलं जातंय..
हा डाकू इंग्रज लोकांना मारून त्यांच्या हाताची बोटे कापून घेऊन जायचा..