1971च्या युद्धात निर्मलजीत सिंह यांनी 3 फायटर विमाने पाडून पाकिस्तानच्या पुंग्या टाईट केल्या होत्या..
उस मुल्क की सरहद को कोई छू नहीं सकता! जिस मुल्क के सरहद की निगहबान हैं आँखे!! दुष्यंत कुमार यांच्या ह्या ओळी प्रत्येक भारतीय सैनिकांवर तंतोतंत जुळतात..
, देशाच्या सीमेवर शत्रूंना धुवून काढण्यासाठी सदैव डोळे उघडे ठेवणारे सैनिक हे संपूर्ण भारताची शान आहेत . ज्यामुळे आपण देशाच्या कोणत्याही कानाकोपऱ्यात आपले जीवन आरामात जगू शकतो.
भारत आणि पाकिस्तान यांच्यातील १९७१ चे युद्ध हे त्याचे उत्तम उदाहरण आहे. या युद्धात भारतीय जवानांनी शत्रूचा कसा पराभव केला हे संपूर्ण जगाने पाहिले. या युद्धात देशासाठी लढताना आपले अनेक जवान शहीद झाले. फ्लाइंग ऑफिसर निर्मलजीत सिंग सेखॉन हे त्यापैकीच एक. परमवीर चक्र प्राप्त करणारे ते एकमेव भारतीय हवाई दलाचे सैनिक आहेत.
त्यांच्या शौर्याची कहाणी ही अशी…
निर्मलजीत सिंह यांचा जन्म १७ जुलै १९४३ रोजी लुधियाना येथे झाला. पंजाबमधील एका छोट्या गावात जन्मलेल्या या मुलाने लहानपणापासूनच भारतीय सैनिक बनण्याचे स्वप्न पाहिले, कारण त्याचे वडील तरलोचन सिंग सेखोन हे भारतीय वायुसेनेचे लेफ्टनंट होते. वडिलांप्रमाणेच निर्मलजीतलाही हवाई दलात भरती व्हायचे होते आणि देशासाठी काहीतरी करण्याची तळमळ होती. बरं, 1967 मध्ये शिक्षण पूर्ण केल्यानंतर निर्मलजीत सिंह सेखोन यांना पायलट ऑफिसर पद मिळाले. भारतीय हवाई दलातील इतर कॉम्रेड त्यांना प्रेमाने ‘भाई’ म्हणत, जे त्यांचे टोपणनाव बनले.
हेही वाचा:दाक्षिणात्य खाद्य संकृतीचा अभिमान असलेल्या ‘सांबर’चा शोध छत्रपती संभाजीराजेंनी लावलाय..
त्यानंतर त्यांचे मनजीत कौर यांच्याशी लग्न झाले. लग्नानंतर काही दिवस झाले होते की डिसेंबर १९७१ मध्ये भारत आणि पाकिस्तानमध्ये युद्ध सुरू झाले. मनजीत कौरच्या हातातील मेहंदी अद्याप सुकली नव्हती आणि देशाच्या या शूर सैनिकास तिला एकटे सोडून युद्धात येण्याचे आदेश मिळाले. कारण शत्रूंनी देशावर हल्ला केला होता. अशा परिस्थितीत निर्मलजीतने पत्नी मनजीतला लवकरच परत येण्याचे वचन दिले आणि देशाच्या शत्रूंना धडा शिकवण्यासाठी रणांगणाकडे निघाले.
घरातून परत आल्यानंतर निर्मलजीतला त्याच्या सुरक्षा दलासह काश्मीरमध्ये तैनात करण्यात आले होते. 18 नेट स्क्वाड्रन विमानांसह ते तेथे उपस्थित होते. 17 डिसेंबर रोजी पाकिस्तानच्या 6 सायबर जेट विमानांनी श्रीनगर एअरफील्डवर हल्ला करण्यास सुरुवात केली. सकाळी एअरफिल्डमध्ये धुके होते. इशारा मिळताच निर्मलजीतचा साथीदार बलदिर सिंग घुमाननेही कंबर कसली आणि सकाळी ८:४५ वाजता घुमानने आपल्या विमानाला टेक ऑफ केलं.
घुमानला त्याचे मित्र जी-मॅन म्हणून ओळखत होते आणि ते वरिष्ठ पायलट होते. घुमानच्या उड्डाणानंतर निर्मलजीतने विमान उडवण्याची धावपळही केली. त्यानंतर धावपट्टीवरच अचानक शत्रूने त्यांच्या विमानाजवळ बॉम्ब टाकला.मात्र, कसे तरी निर्मलजीतने आपले विमान वाचवून हवेत उडवले.
दुसरीकडे त्यांचा साथीदार घुमान शत्रूच्या विमानाचा पाठलाग करत होता, तर निर्मलजीतनेही दोन पाकिस्तानी विमानांचा पाठलाग सुरू केला. त्यापैकी एक तेच विमान होते, ज्याने त्यांच्या धावपट्टीवर बॉम्ब टाकला होता.बरं, शत्रूच्या हल्ल्यानंतर भारतीय वायुसेनेचे हे दोन शूर सैनिक हल्लेखोरांना पराभूत करण्यासाठी पूर्णपणे सज्ज होते.
एअरफिल्डवर बॉम्ब पडल्यामुळे सर्व काही धुरात बदलले, त्यामुळे दूरपर्यंत दिसणे कठीण झाले. या संघाचे नेतृत्व 1965 च्या युद्धातील अनुभवी कमांडर चंगेज यांच्याकडे होते. हवेत शत्रूंचा पाठलाग करताना घुमान आणि निर्मलजीत यांचा हवाई क्षेत्राशी संपर्क तुटला. पण या दोन शूरवीरांची संपर्क यंत्रणा कार्यरत होती. तेव्हा निर्मलजीतचा आवाज घुमानला ऐकू आला.
हेही वाचा: राजा मानसिंगच्या जयगड किल्ल्यातील खजिन्याचे पुढ काय झालं? हे आजही कोणालाच माहिती नाहीये..
“मी दोन सेबर जेट जहाजांच्या मागे आहे….मी त्यांना जाऊ देणार नाही….” या संदेशानंतर काही वेळातच निर्मलजीतने पाकिस्तानी विमान खाली पाडले, त्यानंतर त्याने पुन्हा त्याचा संदेश दिला: “मी लढत आहे आणि मी मजा करत आहे, माझ्या आजूबाजूला दोन शत्रू सेबर जेट आहेत. दुसरा मला फॉलो करतोय तर एक डाऊन झाला आहे”
हा मेसेज ऐकून घुमानला त्याच्या साथीदाराच्या मदतीला जायचे होते, पण तोही दुसऱ्या विमानाला मारण्याचा प्रयत्न करत असल्याने त्यालाही जाता आले नाही . काही वेळाने हवेत आणखी एका स्फोटाची प्रतिध्वनी ऐकू आली. पण हा प्रतिध्वनी पुन्हा शत्रू पाकिस्तानच्या सॅबर जेट विमानाचा होता.
निर्मलजीतने आपल्या विमानाने दोन प्रतिस्पर्ध्यांची विमाने धाडसाने पाडली होती आणि तो मोठ्या उत्साहाने त्याचा आनंद घेत होता. आता त्याच्या समोरून धावणारे सेबर जेट विमान त्याच्या निशाण्यावर होते.
त्यांनी त्यांचे विमान त्याच्या मागे नेले आणि त्यालाही खाली पाडले.
निर्मलजीत मोठ्या धैर्याने शत्रूशी लढत होता आणि त्याने तीन पाकिस्तानी विमाने उद्ध्वस्त केली, परंतु काही वेळाने भारतीय वायुसेनेच्या या शूर अधिकाऱ्याचा शेवटचा संदेश त्याच्या मित्राला ऐकू येतो:
“कदाचित माझ्या निव्वळ विमानाने लक्ष्य गाठले असेल… जी-मॅन (गुम्मन) आता तू पुढाकार घे.” निर्मलजीतचा शेवटचा संदेश देण्यासाठी शत्रूच्या विमानाने त्यांच्यावर हल्ला केला, त्यानंतर त्यांचे नियंत्रण सुटले.
त्यानंतर त्याचे विमान वेगाने जमिनीवर पडू लागले. निर्मलजीतने विमानातून बाहेर पडण्याचा प्रयत्न केला, पण इजेक्शन सिस्टीम लॉक होती. त्यामुळे त्याला विमानातून बाहेर पडता आले नाही. त्यानंतर त्यांचे विमान बडगामजवळ कोसळले आणि निर्मलजीत सिंग यांना वीरगती मिळाली.
निर्मलजीत यांनी मोठ्या शौर्याने आणि धैर्याने लढा दिला आणि देशासाठी बलिदान दिले. त्यांच्या हौतात्म्यानंतर त्यांची नववधू लग्नाच्या काही दिवसांतच विधवा झाली होती.
त्यांच्या हौतात्म्यानंतर,देशाच्या या शूर सैनिकाला परमवीर चक्र प्रदान करण्यात आले, ज्यामध्ये त्यांची विधवा पत्नी आणि वडील उपस्थित होते. एकीकडे दोघांनाही निर्मलजीत गमावल्याचे दु:ख होते त दुसरीकडे देशासाठी आपला पुत्र आणि पती शहीद झाल्यामुळे मिळत असलेला मान पाहूनही ते भावरून गेले होते.
अशाप्रकारे देशासाठी बलिदान देणारा हा भारताचा सैनिक परमवीर चक्राने सन्मानित होणारा पहिला हवाई सैनिक ठरला. शेवटी त्यांचे बलिदान व्यर्थ गेले नाही. या युद्धात पाकिस्तानला भारतापुढे गुडघे टेकावे लागले.
भाई सेखोंसारखे शूर सैनिक रोज जन्माला येत नाहीत, म्हणूनच आपण भारतातील सर्व शूर सैनिकांचे स्मरण केले पाहिजे.
===
आमचे ईतर लेख वाचण्यासाठी क्लिक करा : फेसबुक | इंस्टाग्राम | Copyright© yuvakatta.com | All Rights Reserved.
हेही वाचा:
किस्सा 2013 गाडीचा: याचं गाडीमुळे धर्मवीर आनंद दिघे साहेब दाऊद गॅंगच्या तावडीतून वाचले होते.
हा डाकू इंग्रज लोकांना मारून त्यांच्या हाताची बोटे कापून घेऊन जायचा..